جزئیات نخستین واکسن ایرانی کرونا؛ نقش مینو محرز و بنیاد برکت
تاریخ انتشار: ۱۳ آذر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۱۹۸۹۰۲
رویداد۲۴ کیانوش جهانپور رییس مرکز روابط عمومی وزارت بهداشت و سخنگوی سازمان غذا و دارو شب گذشته از صدور مجوز آزمایشات بالینی برای نخستین واکسن ایرانی کرونا خبر داد. مجوزی که عملا این واکسن را وارد فاز آزمایش انسانی میکند.
جهانپور دراینباره به همشهریآنلاین میگوید: «با این مجوز، به محققان مجوز تست بالینی داده شده
و مطالعات بالینی باید انجام شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وزیر بهداشت نیز روز گذشته از احتمال تولید واکسن کرونا در بهار ۱۴۰۰ خبر داد. سخنگوی سازمان غذا و دارو در اینباره میگوید: «امیدواریم واکسنی که اکنون مجوز تست بالینی گرفته با نتیجه بخش بودن آزمایشات بالینی در بهار ۱۴۰۰ برسد.»
دکتر رضا ملکزاده، معاون پیشین وزیر بهداشت پیش از این درباره تولید واکسن کرونا در ایران گفته بود: «ما یا واکسن کرونا را خودمان تولید میکنیم یا احتمالا واکسنی را که در آکسفورد تولید میشود و هند هم با آنها همکاری میکند، وارد خواهیم کرد.»
اما نکتهای که در مجوز صادر شده برای تست بالینی واکسن کرونا در ایران صادر شده، استفاده از تکنولوژی شناخته شده، رایج و قدیمی تولید واکسن است؛ ویروس کشته شده یا غیرفعال (Inactivated). هرچند که این شیوه ظاهرا در تولید واکسن چینی و روسی کرونا هم استفاده شده است. رئیس مرکز روابط عمومی وزارت بهداشت دراینباره به همشهریآنلاین میگوید: «این واکسن با تکنولوژی ویروس کشته شده تولید میشود. در برخی کشورها هم واکسن کرونا با همین شیوه ساخته شده است و به هر حال استراتژی مشابه دیگر واکسن هاست.»
البته این واکسن به طور قابل توجهی، ارزانتر از واکسنهای مدرنا و فایزر و حتی آکسفورد تهیه میشود. اما تکنولوژی mRNA که واکسنهای مدرنا و فایزر استفاده میکنند، اغواکننده و جذاب و احتمالا کارایی بیشتری دارد. با این حال پیش از این مسعود مردانی، عضو کمیته علمی ستاد ملی کرونا دراینباره به همشهریآنلاین گفته بود: «راحت به شما بگویم که کشورهای غربی تکنولوژی تولید واکسن را به ما نمیدهند.»
تولید واکسن کرونا با تکنولوژی فایزر و مدرنا در ایران
آنطور که جهانپور میگوید، چند شرکت ایرانی مشغول تولید واکسن با همان تکنولوژی mRNA هستند که در واکسنهای پیشرفته فایزر/بایونتک و مدرنا استفاده میشود: «حداقل دو شرکت در حوزه تولید واکسن برای واکسن کرونا مشابه با واکسن شرکت مدرنا کار می کنند. واکسن آنها با تکنولوژی mRNA در مطالعات آزمایشگاهی است.»
به گفته سخنگوی سازمان غذا و دارو احتمالا واکسن پیشرفته ایرانی کرونا، مزیتهایی به واکسن مدرنا و فایزر/بایونتک دارد: «به نظر می آید نمونه های آزمایشگاهی تولید شده نسبت به برخی از آنها مزیت فناوری داشته باشد؛ شرایط نگهداری آنها و زنجیره سردی که لازم دارد نسبت به واکسن هایی که تاکنون با این تکنولوژی (mRNA) معرفی شدهاند، سهلتر خواهد بود.»
او درباره به نتیجه رسیدن واکسن کرونا با تکنولوژی پیشرفته هم گفت: «اگر استراتژیهای دیگر در تولید واکسن کرونا به این مرحله برسند، مجوز تولید صادر می شود. لزوما تزاحم و تضاربی بین این استراتژی های مختلف وجود ندارد. همه این ها را وزارت بهداشت حمایت می کند.»
چرا مینو محرز؟
یکی از نکات قابل توجه نخستین واکسن ایرانی کرونا، نام محقق اصلی است؛ دکتر مینو محرز متخصص بیماریهای عفونی، عضو کمیته علمی ستاد ملی کرونا و البته یکی از پزشکان پرسابقه در تحقیقات برای بیماریهای عفونی است. محرز سالها پیش هم تحقیق درباره داروی ایرانی ایدز را انجام داد که بعدها به عنوان آیمود شناخته شد. گفته شده این دارو به عنوان دارویی مکمل در درمان بیماران اچآیوی مثبت استفاده میشود.
اما چرا مینو محرز برای این تحقیقات واکسن ایرانی کرونا انتخاب شده است؟ جهانپور دراینباره به همشهریآنلاین میگوید: «دکتر محرز محقق اصلی مطالعات بالینی این واکسن هستند و واکسن توسط دیگر محققان به این مرحله رسیده است. این مرحله که بالینیاست، خانم دکتر محرز نظارت دارند. در مرحله بالینی باید محققان بالینی، حضور داشته باشند.»
نقش بنیاد برکت
در اطلاعاتی که درباره نخستین واکسن ایرانی کرونا منتشر شده، نام شرکت شفافارمد دیده میشود: «واکسن Inactivated شرکت شفافارمد بعنوان اولین واکسن ایرانی کووید۱۹ با دریافت کد اخلاق عملا وارد فاز مطالعه بالینی شد.» این محتوای توییت سخنگوی سازمان غذا و داروی ایران درباره شرکت تولیدکننده واکسن ایرانی کروناست.
شفافارمد که ظاهرا در نیمه دهه ۷۰ تاسیس شده، اکنون یکی از شرکتهای مجموعه گروه دارویی برکت وابسته به ستاد اجرایی فرمان امام است. در تاریخ ۲۷ اردیبهشت ۹۹، اعضای هیات مدیره این داروسازی چنین تعیین شدند: «شرکت های گروه دارویی برکت (سهامی عام)، گروه سرمایه گذاری البرز (سهامی عام)، سرمایه گذاری اعتلاء البرز (سهامی عام)، گروه دارویی سبحان (سهامی عام) و سبحان دارو (سهامی عام).»
از سوی دیگر سه ماه بعد در ۲۶ مرداد ۹۹، واکسنسازی هم به مجموعه تولیدات و تحقیقات شفافارمد اضافه شده است: «آگهی تغییرات شرکت گروه صنایع شفا فارمد شرکت سهامی خاص به شماره ثبت وارد شوید و شناسه ملی وارد شوید به استناد صورتجلسه مجمع عمومی فوق العاده مورخ ۲۶/۰۵/۱۳۹۹ تصمیمات ذیل اتخاذ شد: به موضوع شرکت "تولید، بستهبندی، خرید، فروش، صادرات و واردات در زمینه های دارویی، شیمیایی، بیولوژیک، نانو فناوری، زیست فناوری، پروبیوتیک، غذایی، بهداشتی، انواع واکسن های انسانی و دامی، مکمل های دارویی و غذایی برای انسان و دام و طیور، آنزیم ها و ملزومات دارویی" الحاق می گردد.»
بیشتر بخوانید: جهانپور: واکسن ایرانی کرونا مشابه واکسنهای مدرنا و فایزر است
اما گروه دارویی برکت در سایت موسسه دانشبنیان برکت چنین معرفی شده است: «گروه دارویی برکت با هدف توسعه تکنولوژی داروهای خاص و رفع نیازهای اساسی کشور موفق شده است با تجاریسازی محصولات دانشبنیان سهم موثری در بازار این کالای استراتژیک فراهم کند. وجود زیرساختهای تحقیقاتی، دانش فنی بروز، محققان و ... در مجموعه شرکتهای وابسته به این هولدینگ و از سوی دیگر شکلگیری شرکت تخصصی سلامت، موجب توسعه روابط و مشارکتهای موسسه و گروه دارویی برکت شده است.»
جهانپور، رئیس مرکز روابط عمومی وزارت بهداشت درباره نقش بنیاد برکت در تولید واکسن ایرانی کرونا به همشهریآنلاین میگوید: تحقیقات این واکسن در گروه دارویی برکت انجام شد. ستاد اجرایی فرمان امام کار قابل تقدیری انجام داد و سرمایه گذاری در این حوزه کرده است. شرکت های دیگری هم انجام دادند که قابل تقدیر است. همه این همافزاییها منجر به تولید واکسن در ایران میشود.»
لینک کوتاه: کپی در کلیپ بورد کپی لینک خبر های مرتبطمنبع: رویداد24
کلیدواژه: رویداد24 ویروس کرونا در ایران واکسن کرونا ویروس کرونا در ایران نخستین واکسن ایرانی کرونا سخنگوی سازمان غذا و دارو تولید واکسن کرونا گروه دارویی برکت مدرنا و فایزر وزارت بهداشت سهامی عام مینو محرز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.rouydad24.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «رویداد24» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۱۹۸۹۰۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تپش دانش بومی در قلب خودروی ایرانی
از همین رو هم کشور ایران در بحث خودروهای توان بالا مانند خودروهای شاسیبلند هنوز وابستگی صددرصدی دارد. این وابستگی موجب میشود هرساله مقادیر زیادی ارز از کشور خارج تا محصول مورد نیاز تامین شود. هرچند که این همه ماجرا نیست و پس از وارد شدن محصول، خدمات پس از فروش آن و همچنین خرید قطعات اضافی آن نیز خود به طور جداگانه موجب ارزبری از کشور است. از همین رو داشتن دانش فنی و موفق شدن در تجاریسازی چنین محصولی، میتواند کمک شایانی به اقتصاد کشور کند، همچنین کیفیت قوای محرکه خودروها را تا حد مطلوب توسعه دهد و بهینهسازی کند. بعدازظهر چهارشنبه هفته گذشته(پنجم اردیبهشت ۱۴۰۳) پژوهشگاه شهید رضایی دانشگاه صنعتی شریف میزبان معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان رئیسجمهور در مراسم رونمایی از محصولی مهم و راهبردی در کشور بود. موتور شش سیلندر بنزینی خورجینی، محصولی که برای اولین بار در یک شرکت فناور ایرانی تولید شده و اکنون دانش فنی ساخت آن بومیسازی شده است. در گفتوگو با دکتر میثم فرجالهی، رئیس مرکز طرحهای کلان و پیشران معاونت علمی و فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاست جمهوری، اهمیت این دستاورد را بررسی کردهایم.موتور شش سیلندر بنزینی که روز چهارشنبه از آن رونمایی شد در یک شرکت فناور تولید شده است. متخصصان این شرکت پس از بررسی حدود ۱۳۰ نمونه از مدلهای مختلف موتور در دنیا و طی کردن مراحل مهندسی معکوس موفق به کسب دانش فنی لازم جهت تولید این موتور شدهاند.حجم این موتور۴۰۰۰سیسی است که مناسب برای استفاده در خودروهای باری (پیکاپ)، بیراههنورد (آفرود)، خودروهای شاسیبلند (اسیووی) و خودرهای خدماترسان است. دکتر میثم فرجالهی، در رابطه با اهمیت تولید چنین محصولی توضیح میدهد: «ما در بحث خودروهای توان بالای شاسیبلند و باری وابستگی صددرصد داریم. همچنین بخش تحقیقوتوسعه در این حوزه تقریبا فعالیت چشمگیری ندارد و چون قوای محرکهای نداریم، پس امکان توسعه آن هم وجود ندارد.» وی در ادامه تشریح میکند: «اگر این فناوری را داشته باشیم هم میتوانیم مانع ارزبری از کشور شویم و هم خودمان خودروهایمان را توسعه دهیم. الان مشاهده میکنید که خودروهای باری در کشور یا صددرصد خارجی است یا سال ساختشان به ۲۰ تا ۳۰ سال پیش برمیگردد؛ چون قوای محرکه نداریم و وابسته هستیم.» در صورت داشتن دانش تولید قوای محرکه، در کنار خود محصول، بازار بسیار خوبی هم برای قطعهسازان و دیگر شرکتهای دانشبنیان فراهم میشود که خودشان بتوانند قطعات مورد نیاز را بسازند.
۴ سال تلاش متخصصان ایرانی برای دستیابی به دانش فنی
موتورهای حجم بالا یعنی موتورهایی که حجمشان بالای ۲۰۰۰ سیسی است تا قبل از این در کشور تولید نشده بودند و همگی با واردات تأمین میشدند. این موضوع هم برای خودروهای تجاری و هم برای خودروهای نظامی صادق است. هدف پروژهای که این شرکت فناور با حمایت و پشتیبانی مجموعه جهاد سازندگی غدیر و پژوهشگاه شهید رضایی دانشگاه صنعتی شریف آغاز کرده دسترسی به دانش فنی تولید چنین موتورهایی بوده است. حالا برای نخستین بار در کشور یک موتور شش سیلندر ۴۰۰۰سیسی بنزینی خورجینی تولید و روشن شده است. اصطلاح خورجینی برای موتورها به این معنی است که بلوک این موتور به صورت ویشکل (V) است. دکتر فرجالهی در ادامه با اشاره به مشخصات فنی این محصول، بیان میکند: «این پروژه دو بخش دارد؛ بخش اول بخش مکانیکی کار است که شامل قطعات اصلی مثل بلوک و میللنگ و شاتون میشود. بخش بعدی قسمت کنترل است که به آن ئیسییو میگویند. نمونه اولیه این بخش هم آماده شده است، یعنی میتواند موتور را روشن کند و گاز بدهد اما هنوز تا بهینهسازی و اینکه بتواند استانداردها را هم بگیرد گامهای دیگری مانده است.» رئیس مرکز طرحهای کلان و پیشران معاونت علمی و فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاستجمهوری در رابطه با کاربردهای این موتور توضیح میدهد: «این موتور کاربردهای مختلفی دارد؛ ازجمله خودروهای تاکتیکی سبک نظامی و خودروهای شاسیبلند. همچنین در خودروهای باری و حتی در خودروهای سواری بزرگ هم میتواند مورد استفاده قرار گیرد.»
متخصصان کشور در طراحی موتور از فناوریهای متعددی در ساخت و انتخاب مواد و تلورانسگذاری استفاده کردهاند. فرجالهی درخصوص روند تولید این محصول میافزاید: «تحلیلهای متعدد استاتیکی، دینامیکی، حرارتی، ارتعاشاتی و عملکردی روی آن انجام شده و همچنین بخش نرمافزار و سختافزار در حلقه کاملا اجرا شده است. اکنون دانش فنی خیلی خوبی در زمینه طراحی و ساخت موتورهای حجم بالای بنزینی در کشور ایجاد شده که ایجاب میکند کشور همت خوبی را برای تجاریسازی و تولید انبوه این محصول انجام دهد.» البته که این محصول هنوز استانداردهای لازم را کسب نکرده و فقط مرحله حصول دانش فنی و نمونهسازی تکمیل شده است. حالا برای اینکه این موتور بتواند استانداردهای مورد نظر را هم بگیرد باید به خط تولید برود و روی خودرویی سوار شود تا در عمل مورد بررسی قرار گیرد. معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاستجمهوری نیز قرار است در ادامه این مسیر سهم بهسزایی در حمایت و همکاری با این شرکت فناور داشته باشد.
صرفه اقتصادی تولید؛ مهمترین چالش پیشرو
بهدلیل کاربردهایی که این موتور میتواند در خودروهای نظامی سبک داشته باشد، وزارت دفاع از مشتریان بالقوه این محصول راهبردی است و البته به گفته فرجالهی شرکتهای خودروسازی دولتی هنوز محصولاتی با مشخصات فنی مطابق با این موتور تولید نکردهاند، وارد تولید آن نشدهاند.وی همچنین درخصوص شرکتهای خودروسازی خصوصی میگوید: «ما با بخش خصوصی هم صحبت کردهایم اما آنها نیز میگویند اول باید نهادهای حاکمیتی مشارکت خود را جدی کنند تا حجم این بازار به اندازه کافی بزرگ باشد و اقتصادی شود.»
داشتن صرفه اقتصادی تولید انبوه این موتور ازجمله چالشهای پیشروی این محصول است؛ زیرا تیراژ مورد نیاز کشور پایین است و این یعنی قیمت تمامشده محصول بهصرفه نخواهد بود. بهنظر میرسد که همچنان صرفه اقتصادی واردات بیشتر است. وی در رابطه با علت این موضوع میگوید: «ما نمیدانیم که میزان دقیق مورد نیاز کشور چقدر است؛ زیرا بخش خصوصی و هم بخش حاکمیتی پراکنده خرید میکنند.» فرجالهی همچنین پیشنهادی برای حل این موضوع ارائه میکند و میافزاید: «اگر بتوانیم وزارت دفاع و حتی ستاد کل نیروهای مسلح را پای کار بیاوریم که نیازمندیهایشان را تجمیع کنند و از طرفی هم بخش خصوصی نیازمندیهای خود را تجمیع کند، آنموقع دیگر تیراژ به اندازه کافی است که بتوانیم این موتور شش سیلندر را اقتصادی تولید کنیم.»
اکنون معاونت علمی و فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاستجمهوری در تلاش است تا نهادهای مختلف کشور را در قبال تولید انبوه و ورود این قوای محرکه به بازار هماهنگ کند؛ بهخصوص رایزنیهایی که با وزرات دفاع و حتی بخش خصوصی برای سرمایهگذاری روی این محصول انجام شده است. ازجمله حمایتهای دیگر معاونت علمی و فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاستجمهوری از شرکتهای دانشبنیان و محصولات اینچنینی میتوان به تخصیص معافیتهای مالیاتی و دیگر امتیازهای دانشبنیانی مانند معافیتهای گمرکی و بیمهای و قابلیت استقرار در پارکهای علم و فناوری و همچنین رایزنی با واردکنندهها برای تامین قطعات این شرکتها نام برد. دکتر فرجالهی درخصوص حمایت معاونت از شرکت دانشبنیان تولیدکننده این موتور ششسیلندر به جامجم میگوید: «تا این مرحله جهاد خودکفایی غدیر از تولید این محصول حمایت کرده است و از اینجا به بعد قرار شده که معاونت با تمام ابزارهایش وارد شود و این کار را به ثمر برساند.»
اما چرا تا قبل از این به چنین مسأله مهمی پرداخته نشده بود و برنامه مشخصی برای تولید اقتصادی این موتور در دستورکار نبود. به عقیده دکتر میثم فرجالهی، به این موضوع از همان ابتدا فکر شده بود. وی تصریح میکند: «ابعاد اقتصادی این موضوع هم بررسی شده است، فقط مسائلی بهوجود میآیند که گاهی قابل پیشبینی نیستند. واقعیت موضوع این است که وقتی میخواهیم به سمت تولید برویم، چون حجم سرمایهگذاری مورد نیاز زیاد است برخی نهادها در تصمیمگیری دچار مشکل میشوند. مشکل کنونی درخصوص این طرح آن است که نهادهای حاکمیتی به مشکلاتی برخوردهاند و نتوانستند مشارکت لازم را داشته باشند. برای حل چنین مشکلاتی نیاز به ورود و حمایت معاونت علمی است.» میثم فرجالهی میافزاید: «اگر معاونت علمی بتواند کمک کند و آن نهادها هم بتوانند در خودشان رایزنی و بودجههایشان را تامین کنند این محصول بهراحتی میتواند تولیدی شود.»
اهمیت نقش دانشگاه در برنامههای فناورانه
از وجههای مهم تولید موتور ششسیلندر بنزینی که هفته گذشته از آن رونمایی شد نقش دانشگاهها و اعضای هیات علمی در این پروژه است. دکتر میثم فرجالهی در این رابطه اذعان میکند: «این شرکت از شش عضو هیات علمی تشکیل شده است که از اعضای دانشگاههای برتر کشور مثل دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه علم و صنعت و دانشگاه آزاد و سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی هستند. دیگر نیروهای این شرکت نیز همگی از فارغالتحصیلان تحصیلات تکمیلی دانشگاههای برتر کشورند و خیلی از کارهای تحقیقاتی اینها با همکاری همین دانشگاهها انجام شده است.» نوشتن پایاننامه براساس پژوهشهای انجامشده در این شرکت یا حتی آزمون محصول تولیدی در داخل آزمایشگاههای دانشگاهها ازجمله اثرگذاریهای دانشگاه در پیشبرد تولید این محصول است. دکتر فرجالهی تصریح میکند: «کمتر شرکتی را میتوان نام برد که اعضای آن همزمان اینقدر وجه علمی و صنعتی فعال داشته باشند.» رئیس مرکز طرحهای کلان و پیشران معاونت علمی و فناوری و اقتصاد دانشبنیان فناوری از نگاه این مرکز به تعامل صنعت با دانشگاهها و مراکز علمی میگوید: «از کارهایی که در حال انجام آن هستیم این است که در طرحهای کلانی که تعریف میکنیم علاوه بر اینکه یک بخش بزرگ صنعت را میآوریم و در کنارش شرکتهای دانشبنیان را مستقر میکنیم، عموم قراردادهای ما به این صورت است که بر مجری تکلیف میشود تا بخشی از کارهای علمی را در قرارداد با دانشگاه منعقد کند یا از شرکتهای مستقر در پارکهای علم و فناوری یا مراکز رشد استفاده کند.» دکتر فرجالهی همچنین معتقد است که فضای رسانهای کشور باید در دستیابی به چنین فناوریهایی از حاکمیت کشور مطالبهگری کند. اومعتقد است که حتما قبلتر هم میتوانستیم این موتورهای بنزینی حجم بالا را بومیسازی کنیم و باید دلایل انجامنشدن این کار و وابستگی صددرصدی به شرکتهای خارجی پرسیده شود. او میگوید: «این مطالبه باید در جامعه رسانهای و نخبگانی کشور اتفاق بیفتد که حکمران ما خودش را در مسیر فشار نخبگانی ببیند و به سمت فراهمکردن زیرساختهای اقتصادیکردن این محصولات فناورانه پیش برود.»